Żegluga wiślana, dawniej ...

płaskodenne szkutnictwo polskie XVI - XIX wieku
w trakcie prac nad makietą...

Szkuta, dubas, byk, koza, łyżwa, galar, komięga, bat...

Modele w skali 1:75 ( Wisła w tej skali - szerokości ok. 5 m )

Polska opisywanego okresu obejmowała zlewnie: Odra ( Noteć, Warta) Wisła ( Bug, San, Narew ) Niemen, Dźwina, Dniepr, Dniestr, stąd zasięg nazewnictwa obejmował tereny od Morza Bałtyckiego po Morze Czarne. Transport wodny śródlądowy to najstarszy, ekonomiczny sposób przemieszczania towarów. Szlaki żeglugowe odgrywały doniosłą rolę w kształtowaniu gospodarki, były czynnikiem integracji ludności związanej ze spławem, umożliwiając wymianę doświadczeń i technicznych rozwiązań poprawiających sprawność i bezpieczeństwo żeglugi, a w porównaniu z żeglugą morską nie była narażona na skutki burz i sztormów. Wymagał jedynie wiedzy o nawigacji rzecznej. Typowe statki rzeczne lub też te pływające po jeziorach, nie posiadały kila, czyli stępki. Jest to najprostsza konstrukcja wywodząca się z prymitywnej dłubanki lub zespołu zwanego tratwą. Statki morskie ze względu na falowanie, budowane były w konstrukcji szkieletowej, wywodzonej ze stępki, kila, stewy dziobowej i rufowej oraz wręg. Nawet jeśli w opisach konstrukcji śródlądowych pojawia się termin stępki, to jest to zwykle wzdłużnica mocowana we wnętrzu jako wzmocnienie, umożliwiające montaż masztu (szersztok).Wiedza o konstrukcji jednostek spławnych to zwykle doświadczenie ciesielskie przekazywane pokoleniowo. Na wodach śródlądowych nie było wielkich oporów bocznych istotnych przy podróżach morskich. Spokojne wody śródlądowe powodowały, że konstrukcja jednostki mogła być stosunkowo lekka i prymitywna. Materiał z jakiego budowano łodzie śródlądowe także był różnorodny. Stąd poniżej mowa będzie o łodziach i statkach płaskodennych, bezstępkowych. Jednostkach głównie spławowych. Wszelkie próby typizacji, nomenklatury i technicznej systematyzacji muszą opierać się jedynie na nielicznych odkryciach archelogicznych, porównaniu z opracowaniami europejskimi. Nieliczne zachowane materiały ikonograficzne pochodzą głównie z prac rytowników holenderskich i niemieckich. Lohrmann, Curicke, Deisch …